Hechten is,net als eten en drinken, een primaire levensbehoefte van ons als mens. Dit biedt ons bescherming, geborgenheid en veiligheid. Hechting is als de wortels van een boom. Het is het onzichtbare deel, maar hoe gezonder en dieper de wortels, hoe mooier de boom kan groeien en bloeien.
Net als verschillende wortellagen, kan je hechting in 6 lagen (fasen) verdelen volgens dr. Neufeld, ontwikkelingspsycholoog en specialist op gebied van hechting. Op deze pagina laat ik je kennismaken met deze lagen. Ze bieden je inzicht in de meest optimale vorm van een waardevolle hechting tussen ouder en kind.
Lagen van hechting
- Zintuigen
De eerste en meest basale vorm van hechting is op zintuigen niveau; horen, voelen, zien, proeven en ruiken. Denk maar aan een baby die reageert op geur, geluid, licht of de stem van zijn moeder. We maken contact door iemand aan te kijken of een hand te geven (met Corona helaas iets minder;). Zelfs de geur speelt mee in onze hechtingsdrang. Staat deze niet aan, zullen we ons niet snel hechten aan deze persoon. Een eerste, bijna instinctmatige selectie. - Gelijkenis
Weet je nog toen je kind was? Als je iemand ontmoette met eenzelfde trui, hobby of zelfs geboortedatum gaf dit direct verbinding. Zo kiezen ook jongeren vrienden die bijvoorbeeld dezelfde muzieksmaak heeft, of kledingstijl. In nieuwe contacten ga je al snel op zoek naar dat wat jullie delen. Je ziet het zelfs terug in ons gedrag. Lichaamshouding, taalgebruik en stemvolume passen we onbewust aan om te laten voelen in contact te staan met de ander. - Erbij horen
We willen graag ergens bij horen, bij de groep. Om dit te bereiken stellen we ons loyaal op. Sterker nog; we zijn vaak meer loyaal naar anderen dan naar onszelf. Denk aan een kind dat graag wordt uitgenodigd op een feestje. De jongere die graag in het selectieteam wil spelen. Ook als dit aanpassingen vraagt van hem. Maar ook binnen het gezin erbij horen. Het signaal: jij hoort erbij, geeft direct een gevoel van verbondenheid.Vanuit dit niveau volgt de overstap naar de diepere lagen van hechting
- Betekenis
Het ertoe doen. Je hebt een plek binnen relaties en hierin heb je iets te bieden. Dat maakt dat je van betekenis bent voor de ander. Denk nog maar eens terug aan het moment dat je eigen ouders trots waren op je. Wat deed dit met jou? Het zorgt ervoor dat je voelt dat je gezien wordt en waardevol bent voor de ander. Jongeren hebben ook de behoefte op waarde geschat te worden, het geeft hun een plek in hun sociale omgeving. Dit geldt ook binnen hun gezin! - Liefde
Hiermee bedoelt Neufeld emotionele liefde. Liefde is een kwetsbare vorm van hechten. Jezelf bloot durven geven. Toenaderen met de wetenschap dat er ook verwijdering kan volgen. Voor deze vorm van hechten is veel vertrouwen nodig. Mag je erop vertrouwen warmte, liefde en steun te ontvangen van de ander? Hier wordt steeds meer de wederkerigheid van hechting belangrijk. Met name in de puberteit is dit een grote zoektocht. - Gekend worden.
Het werkelijk gekend worden in je hele zijn is de diepste vorm van hechting. Het is onvoorwaardelijk. Je geheimen zijn veilig. Ongeacht de ‘fouten’ die je maakt en de angsten die je hebt word je geliefd. Hier mag en kan je helemaal jezelf zijn. Voor veel jongeren (en ook ouderen) is het best moeilijk om deze kwetsbaarheid te tonen. Met gezonde bovenliggende lagen (zie afgelopen dagen) zal ook hier ruimte voor zijn.Wil je terug naar de hoofdtekst, klik hier.