Black Lives Matter. Dit weekend zei Collin Edson, comedian en slachtoffer, in het NRC over Racisme in Nederland:
‘je kan je niet voorstellen wat de micro-agressie doet met je ziel.’
Dat raakte me omdat de meeste mensen niet weten (ergens maar gelukkig) hoe het is om dagelijks geconfronteerd te worden met de (non-verbale) signalen, de nare opmerkingen, de zogenaamde grapjes en de verschillen in behandeling. Is het dan mogelijk dit te begrijpen? Moeilijk, maar je kan je wel openstellen voor alle verhalen en verdiepen in de bijbehorende gevoelens en de effecten op iemands leven.
Het is juist die dagelijkse strijd, die bijna niet te benoemen of te bewijzen is, die mensen kapot kan maken. Ik behandel in de praktijk veel jongeren die kampen met allerlei onzekere gedachten over zichzelf. Soms kan dit al zijn ontstaan vanuit enkele pijnlijke opmerkingen in hun kinderjaren. Hoe werkt dit als het je dagelijks overkomt?
Ik hoorde het verhaal van een jongere met een Nederlandse moeder en een Aziatische vader. Hij was diep ongelukkig op school. Hij voelde zich elke dag afgewezen en alleen. Het waren de opmerkingen over zijn uiterlijk en achtergrond die hem het diepst raakten. Zijn ogen, haren en kleur van zijn huid. Film kijken waarin Aziatische mensen speelden zorgde al voor paniekgevoelens. Wat me het meeste raakte was zijn opmerking: ‘als ze me uitschelden voor Loser doet me dat niks, maar als ze ‘poepchinees’ zeggen zak ik door de grond.’
Precies dat is zo heftig; het pakken op iets waar je never nooit iets aan kan doen, waar je geen invloed of controle over hebt. En toch word je juist daarop beoordeeld. Dat maakt machteloos.
Het scheldvoorbeeld opende mijn ogen. Onder jongeren wordt gemakkelijk met loser gescholden. Niet oké maar wel voor iedereen inzetbaar. Juist ‘Poepchinees’, hoe kinderachtig ook, laat direct voelen dat je ‘anders’ bent. Je lijkt ineens niet meer verbonden als mens, Nederlander, scholier of puber.
Afwijzing doet iets in de hersenen.
Hetzelfde gedeelte wordt in het brein actief als bij fysieke pijn. Afwijzing worden door de hersenen dan ook ervaren als fysieke pijn. Elke keer als de confrontatie er is met het ‘anders’ zijn wordt er op die pijnknop geduwd, dag in dag uit. Dus ja, micro-agressie doet zeer zeker iets met de ziel!
Laten we samen opstaan tegen elke vorm van apartheid en strijden voor gelijkheid. Dat geeft onze wereld zoveel meer kleur!
Geïnteresseerd in het NRC artikel? Klik hier.
Klik hier voor informatie of een afspraak bij UP.